การติดตั้ง RCD ให้เหมาะสมกับบริภัณฑ์ไฟฟ้า

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.นภดล วิวัชรโกเศศ

โดยทั่วไปแล้ว RCD หรือเครื่องตัดไฟรั่วชนิด Type B จะถูกออกแบบให้สามารถตรวจจับกระแส ทั้งรูปแบบกระแสไฟรั่วชนิดไฟตรงที่ลักษณะเรียบ (Smooth DC current) และกระแสไฟรั่วชนิดไฟสลับทั้งแบบที่เป็น Type AC และ Type A รวมทั้งกระแสไฟรั่วชนิดที่เป็นไฟสลับความถี่สูงหรือ Type F ได้ด้วย

บริภัณฑ์ไฟฟ้าที่มักติดตั้งกับ RCD Type B

RCD Type B มักใช้ถูกติดตั้งใช้งานร่วมกับบริภัณฑ์ไฟฟ้า ได้แก่ เครื่องอัดประจุไฟฟ้าชนิดกระแสตรง (DC charger) อุปกรณ์แปลงผันกำลังไฟฟ้า (Power conversion unit) ทั้งที่เป็นระบบการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ ระบบขับเคลื่อน ระบบกักเก็บพลังงาน และมอเตอร์ขับเคลื่อน 

เพื่อให้เครื่องตัดไฟรั่วมีความสามารถในตัดวงจรได้ หากมีกระแสไฟตรงที่อาจจะรั่วไหลได้ขณะใช้งานบริภัณฑ์ไฟฟ้าดังกล่าว โดยการป้องกันอันตรายจากไฟฟ้าดูดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ต้องมีการติดตั้งเครื่องตัดไฟรั่วควบคู่กับการติดตั้งระบบสายดินที่เป็นไปตามมาตรฐานฯ

แนวทางการติดตั้ง RCD ที่มี Type ต่างกัน

RCD ที่มีการต่ออนุกรมกัน จะต้องมีการออกแบบเพื่อให้เครื่องตัดไฟรั่วทำงานประสานกัน หรือมี Coordination ระหว่างกัน ทั้งด้าน ประเภท หรือ แบบ (Type) และด้านขนาดพิกัดไฟรั่ว (I∆n) ดังนั้นหลักคิดการออกแบบเพื่อการประสานสัมพันธ์ การทำงานระหว่างเครื่องตัดไฟรั่วที่มี Type ต่างกัน ได้แก่ 

1. ลำดับความสามารถตาม Type ของ RCD เรียงจากมากไปน้อยได้ดังนี้ B > F > A > AC

2. RCD ด้านต้นทางต้องมีความสามารถไม่ต่ำกว่า RCD ที่อยู่ปลายทาง เช่น RCD ปลายทางใช้ Type A, RCD ด้านต้นทางก็ต้องใช้ RCD ที่ไม่ต่ำกว่า Type A โดยห้ามใช้ RCD type AC เป็นต้น

ทั้งนี้เครื่องตัดไฟรั่วมีทั้งชนิดที่มีคุณสมบัติการตัดวงจรโดยอาศัยแรงดันไฟฟ้าหรือ Voltage dependent, VD และชนิดที่มีคุณสมบัติการตัดวงจรหรือ Trip ได้แม้ไม่มีแรงดันไฟฟ้าหรือ Voltage independent, VI เช่น กรณีที่สายนิวทรัลเกิดหลุดหรือขาดหายไป เมื่อผู้ใช้ไฟฟ้าถูกไฟดูดจากการสัมผัสสายเส้นไฟที่ยังมีไฟอยู่ (กรณีนี้ต้องแน่ใจด้วยว่า CT ของ RCD ที่ต่อในวงจรภายในสามารถตรวจจับค่ากระแสไฟรั่วได้) ซึ่งการที่จะทราบว่าเป็น RCD ชนิดใด นอกจากจะศึกษาข้อมูลจากเอกสารของผู้ผลิตและจำหน่ายแล้ว การนำอุปกรณ์มาทดสอบด้วยการป้อนไฟตัดต่อเองก็เป็นอีกวิธีหนึ่งได้เช่นกัน

หากวิศวกรไฟฟ้าหรือช่างไฟท่านใด ต้องการตู้ไฟ รางไฟคุณภาพดี ทนทุกสภาพการใช้งาน และตรงตามมาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้า สอบถามข้อมูลสินค้าได้ที่ 

LINE Official Account: @KJL.connect หรือคลิก https://lin.ee/lzVhFfo

Facebook: facebook.com/KJLElectric